Tuyến tiền liệt là một cơ quan sinh dục nam đóng vai trò vô cùng quan trọng đối với chức năng sinh sản của nam giới. Tầm quan trọng của tuyến tiền liệt như thế nào? Tham khảo bài viết dưới đây để hiểu chi tiết hơn về những vấn đề này nhé!
Mục lục
Tuyến tiền liệt là gì?
Tuyến tiền liệt là một cơ quan nhỏ, mềm. Trung bình, nó có kích thước gần bằng quả óc chó hoặc một quả bóng bàn. Nó nặng khoảng 30 gram và thường mềm và mịn khi chạm vào.
Tuyến tiền liệt nằm sâu trong xương chậu, giữa dương vật và bàng quang. Có thể sờ thấy tuyến tiền liệt bằng cách đặt ngón tay vào trực tràng và ấn về phía trước cơ thể.
Niệu đạo, một ống dẫn nước tiểu và tinh dịch ra khỏi cơ thể, đi qua tuyến tiền liệt. Vì tuyến tiền liệt bao quanh ống này, các vấn đề về tuyến tiền liệt có thể ảnh hưởng đến dòng chảy của nước tiểu. Cơ quan này là một phần của giải phẫu sinh dục hoặc sinh sản của nam giới. Các bộ phận khác bao gồm dương vật, bìu và tinh hoàn.
Vị trí tuyến tiền liệt
Tuyến tiền liệt là một tuyến chỉ có ở nam giới. Phụ nữ không có tuyến tiền liệt, nhưng họ có tuyến Skene, nằm ở đầu dưới của niệu đạo và được coi là tương đồng với tuyến tiền liệt.
Tuyến tiền liệt nằm ngay bên dưới bàng quang và phía trên các cơ của sàn chậu. Trực tràng nằm sau tuyến tiền liệt, do đó dùng ngón tay có thể sờ thấy tuyến qua trực tràng. Các ống dẫn trong tuyến tiền liệt chảy vào niệu đạo, đi qua tuyến tiền liệt. Từ “tuyến tiền liệt” được lấy từ tiếng Hy Lạp có nghĩa là “người đứng trước”, mô tả vị trí của tuyến tiền liệt. Nhìn từ bên dưới, nơi niệu đạo rời khỏi tuyến, tuyến tiền liệt “đứng trước” bàng quang.
Kích thước tuyến tiền liệt khoảng 4cm chiều ngang, 3cm chiều thẳng đứng, 2cm chiều trước sau và khối lượng khoảng 20gram.
Cấu trúc của tuyến tiền liệt
Một nang mô liên kết có chứa các sợi cơ bao quanh tuyến tiền liệt. Viên nang này làm cho tuyến tiền liệt có cảm giác đàn hồi khi chạm vào. Các nhà khoa học thường phân loại tuyến tiền liệt thành 4 vùng bao quanh niệu đạo giống như các lớp của một củ hành. Các lớp sau đây tạo nên tuyến tiền liệt, bắt đầu với bao bên ngoài và kết thúc bên trong tuyến tiền liệt:
- Vùng trước: Được tạo bởi các mô cơ và sợi, các chuyên gia y tế gọi vùng này là vùng cơ trước.
- Vùng ngoại vi: Chủ yếu nằm về phía sau của tuyến, đây là nơi chứa hầu hết các mô tuyến.
- Vùng trung tâm: Vùng này bao quanh các ống phóng tinh và chiếm khoảng 25% tổng khối lượng của tuyến tiền liệt.
- Vùng chuyển tiếp: Đây là phần của tuyến tiền liệt bao quanh niệu đạo. Đây là phần duy nhất của tuyến tiền liệt tiếp tục phát triển trong suốt cuộc đời.
Vai trò của tuyến tiền liệt
Một người không cần thiết tuyến tiền liệt hoạt động để sống, nhưng nó rất quan trọng đối với khả năng sinh sản.
Chuyển hóa hormone
Tuyến tiền liệt cần nội tiết tố androgen là hormone sinh dục nam, chẳng hạn như testosterone để hoạt động chính xác. Tuyến tiền liệt có chứa một loại enzyme gọi là 5-alpha reductase,chuyển đổi testosterone thành một dạng hoạt động sinh học được gọi là dihydrotestosterone (DHT).
Hormone này quan trọng cho sự phát triển và chức năng bình thường của tuyến tiền liệt. Ở nam giới đang phát triển, nó rất quan trọng đối với sự phát triển của các đặc điểm giới tính phụ, chẳng hạn như lông mặt.
Giúp sản xuất tinh dịch
Chức năng chính của tuyến tiền liệt là đóng góp chất lỏng từ tuyến tiền liệt vào tinh dịch. Tuyến tiền liệt đóng góp 20–30% của chất lỏng so với tổng lượng tinh dịch. Phần còn lại đến từ túi tinh (50–65%) và tinh hoàn (5%).
Dịch tiền liệt tuyến chứa các thành phần tạo nên tinh dịch trở thành chất lý tưởng cho các tế bào tinh trùng sinh sống, bao gồm các enzym, kẽm và axit xitric. Một loại enzyme quan trọng là kháng nguyên đặc hiệu tuyến tiền liệt (PSA) , giúp làm cho tinh dịch loãng hơn và nhiều chất lỏng hơn.
Chất lỏng trong tinh dịch giúp tinh trùng di chuyển xuống niệu đạo và sống sót sau hành trình gặp trứng, điều này rất cần thiết cho quá trình sinh sản. Dịch tuyến tiền liệt có tính axit nhẹ, nhưng các thành phần khác của tinh dịch làm cho nó có tính kiềm tổng thể. Điều này là để chống lại tính axit của âm đạo và bảo vệ tinh trùng khỏi bị hư hại.
Đóng niệu đạo khi xuất tinh
Trong quá trình xuất tinh, tuyến tiền liệt co bóp và bơm dịch tuyến tiền liệt vào niệu đạo. Tại đây, nó sẽ trộn lẫn với các tế bào tinh trùng và dịch từ túi tinh để tạo ra tinh dịch, sau đó cơ thể sẽ đào thải ra ngoài.
Khi tuyến tiền liệt co bóp trong quá trình xuất tinh, nó sẽ đóng lại lỗ thông giữa bàng quang và niệu đạo, đẩy tinh dịch đi với tốc độ nhanh. Đây là lý do tại sao, trong các tình huống giải phẫu điển hình, không thể đi tiểu và xuất tinh đồng thời.
Tuyến tiền liệt là một tuyến nhỏ nhưng có vai trò quan trọng trong sức khoẻ sinh dục tiết niệu của nam giới. Đây cũng là một trong những nơi thường xuyên bắt gặp các bệnh lý phức tạp và tiềm ẩn nguy cơ ung thư cao, đặc biệt với đối tượng nam giới sau 50 tuổi. Nếu bạn đang gặp vấn đề sức khoẻ về tuyến tiền liệt hoặc có các triệu chứng tại các cơ quan tiết niệu, sinh dục,… bạn cần liên hệ ngay với bác sĩ của mình hoặc đến khám tại các cơ sở chăm sóc sức khỏe uy tín để được chẩn đoán chính xác, kịp thời.