Tuyến tiền liệt là một cơ quan thuộc hệ thống sinh sản ở nam giới. Bệnh ở tuyến tiền liệt là một vấn đề sức khỏe khá thường gặp ở nam giới, nhất là khi lớn tuổi.
Tuyến tiền liệt (TLT) nếu nhận biết được sớm các dấu hiệu bất thường, sẽ giúp quá trình theo dõi điều trị bệnh kịp thời, hiệu quả, tránh các biến chứng phức tạp và nguy hiểm. Dưới đây là một số điều cần biết về tuyến tiền liệt cũng như các bệnh lý liên quan đến tuyến này.
Mục lục
Triệu chứng khi TTL có bệnh
Khoảng 25% nam giới từ 55 tuổi trở lên gặp trục trặc ở tuyến tiền liệt. Tỷ lệ này lại tăng lên gần 50% khi đến tuổi 70. Trong giai đoạn bệnh mới khởi phát, các bệnh lý trên TTL có thể hoàn toàn không có triệu chứng gì. Sau đó, các biểu hiện của bệnh TTL xuất hiện dần phụ thuộc vào tốc độ tăng kích thước của tuyến tiền liệt: khó tiểu; đi tiểu thường xuyên, đặc biệt là vào ban đêm; cảm giác bàng quang không thể được làm trống hoàn toàn; tiểu đau; có máu trong nước tiểu.
Các bệnh lý tuyến tiền liệt thường gặp
3 dạng phổ biến nhất của bệnh ở TTL là viêm TTL, phì đại TTL (tăng sản TTL lành tính) và ung thư TTL. Một bệnh nhân nam giới có thể mắc 1 hoặc cả 3 bệnh này cùng một lúc.
Phì đại tuyến tiền liệt
Đây là bệnh thường gặp ở nam giới trung niên. Tỷ lệ mắc bệnh càng tăng tỷ lệ thuận với tuổi tác. Mặc dù không đe dọa đến tính mạng nhưng gây ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Khi tuyến tiền liệt lớn dần, nhất là tại phần bao quanh niệu đạo sẽ làm cho niệu đạo bị hẹp lại và tạo áp lực lên nền bàng quang. Hệ quả dẫn đến là gây tắc nghẽn trong dòng chảy của nước tiểu, khiến người bệnh tiểu khó, bí tiểu. Người bệnh không đi tiểu được khiến bàng quang căng to rất đau đớn.
Viêm tuyến tiền liệt
Bệnh viêm TTL phổ biến hơn cả ở những người đàn ông từ 30 – 50 tuổi, độ tuổi đang hoạt động mạnh về tình dục. Các nguyên nhân chủ yếu là:
- Viêm TTL do vi khuẩn: biểu hiệu nhiễm trùng cấp tính hoặc mạn tính, đáp ứng tốt với các loại thuốc kháng sinh thông thường.
- Viêm TTL không do vi khuẩn: biểu hiện TTL bị viêm, sưng đau kéo dài; thuộc hội chứng đau vùng chậu mạn tính chưa rõ nguyên nhân. Việc chẩn đoán và điều trị nhóm bệnh lý này tương đối khó khăn.
Ung thư tuyến tiền liệt
Ung thư TTL thường xảy ra ở nam giới từ trên 50 tuổi với nguyên nhân vẫn chưa được chứng minh rõ ràng. Tuy vậy, một số bằng chứng đã cho thấy bệnh lý này có mối liên quan đến tuổi tác và yếu tố gia đình.
Ở giai đoạn đầu, các tế bào ung thư mới hình thành và còn bị giới hạn khu trú ở TTL. Sau đó, nếu chưa được phát hiện và điều trị, kích thước TTL to lên rất nhanh, các tế bào ung thư đã sớm xâm nhập vào hệ thống mạch máu, đường bạch huyết và lan sang các bộ phận khác của cơ thể, gây ra ung thư thứ phát.
Khi nào cần đến bác sĩ?
Tuổi tác càng cao thì nguy cơ các bất thường tuyến tiền liệt càng lớn, các bất thường ở nam giới có độ tuổi bắt đầu trên 45. Tuy nhiên, triệu chứng bất thường đường tiểu cũng có thể xảy ra ở thanh niên trẻ tuổi.
Các nghiên cứu y khoa cho thấy khoảng 7% nam giới ở tuổi 40, 29% nam giới trên 70 tuổi, được ghi nhận có triệu chứng bất thường đường tiểu dưới từ vừa đến nặng. Bệnh phát triển chậm, kéo dài nhiều năm do đó nhiều trường hợp nhập viện muộn khi đã có biến chứng.
Các bất thường đường tiểu là một phần của tuổi tác do lão hóa, nhưng đôi khi do những rối loạn cần phải điều trị như: Hẹp niệu đạo, bàng quang thần kinh, bướu tuyến tiền liệt có biến chứng… Vì vậy, nam giới khi có biểu hiện bất thường cần đến gặp bác sĩ chuyên khoa tiết niệu để khám và được tư vấn cụ thể. Cần nhập viện ngay khi có các biểu hiện rối loạn tiểu tiện ảnh hưởng nhiều đến chất lượng cuộc sống hay các hoạt động bình thường hàng ngày.
Bài viết trên đã giúp cánh mày râu hiểu thêm về các bệnh lý thường gặp ở tuyến tiền liệt cũng như một số dấu hiệu bất thường điển hình. Từ đó giúp nam giới sớm phát hiện để đi khám và điều trị kịp thời.